Mensen met een beperking in horen én zien (doofblindheid) geholpen door interventie Kwaliteit in Communicatie

De Erkenningscommissie Gehandicaptenzorg van Vilans heeft onlangs de interventie Kwaliteit in Communicatie (KiC) erkend met ‘eerste aanwijzingen voor effectiviteit’.

De interventie KiC zet in op het beter communiceren met kinderen en volwassenen met een (aangeboren) beperking in horen én zien (doofblindheid) in combinatie met een verstandelijke beperking of ontwikkelingsachterstand. Dit door het versterken van de competenties van communicatiepartners. 

De communicatievormen van mensen met een (aangeboren) beperking in horen én zien zijn voor mensen zonder zintuiglijke beperkingen niet altijd goed te begrijpen. Hierdoor kunnen mensen met een beperking in horen én zien problemen hebben in het aangaan en volhouden van contact. Als gevolg daarvan kunnen zij in zichzelf keren of onbegrepen gedrag laten zien.

Scholing en video-feedback

KiC versterkt daarom de communicatiecompetenties van communicatiepartners, zoals begeleiders, familieleden of leerkrachten. De interventie bestaat uit een scholing voor alle communicatiepartners en individuele coaching door video-feedback van enkele communicatiepartners. Dit aanbod wordt verzorgd door een KiC-communicatiecoach die de train-de-trainer-cursus KiC heeft gevolgd. KiC is een gezamenlijk product van kennisorganisaties Deelkracht en Kennis Over Zien in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen en de VU Amsterdam.

Afstemming en betekenisoverdracht

Tijdens de scholing formuleren de communicatiepartners hulpvragen die tot subdoelen leiden. In de eerste interventiefase gaat het om doelen die de afstemming verbeteren. Een doel kan bijvoorbeeld zijn om het initiatief van de ander met een beperking in horen én zien steeds te bevestigen door het initiatief te herhalen. In de tweede fase gaat het om doelen die over betekenisoverdracht gaan. Een doel in deze fase kan bijvoorbeeld gaan over het op zoek gaan naar de communicatieve betekenis van bepaald gedrag.

Onderzoek

In een promotieonderzoek dat uit meerdere studies bestond is de effectiviteit van de interventie onderzocht door herhaalde observaties bij kinderen en volwassenen met een beperking in horen én zien. De interventie bleek effectief voor alle deelnemers. Zij deelden vaker hun emoties, verwezen vaker naar iets of iemand en het merendeel van de deelnemers ging vaker de eigen gedachten delen met de communicatiepartner. Daarnaast hebben eerdere wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat video-feedback een effectieve methode is om interactie te verbeteren.

Oordeel Commissie

In het eindoordeel van de erkenningscommissie staat dat de commissie het mooi vindt om te zien dat de doelgroep van communicatiepartners actief heeft meegeholpen om de interventie vorm te geven. Zij waarderen het onderscheid tussen afstemming en betekenisoverdracht in de inhoudelijke uitwerking. Daarnaast prijzen zij de sterke onderbouwing.

Over de train-de-trainer-cursus

De cursus voor KiC-communicatiecoaches bestaat uit zes bijeenkomsten. Gedurende de looptijd van de train-de-trainer-cursus voert de KiC-communicatiecoach in opleiding de methode KiC uit. Meer informatie en contactgegevens zijn te vinden op de websites van Bartiméus, Koninklijke Visio en Koninklijke Kentalis.

Over het erkenningstraject

In de gehandicapten- en ouderenzorg zijn veel doeltreffende interventies ontwikkeld. Toch zijn ze voor professionals vaak moeilijk te vinden en te vergelijken. Het erkenningstraject geeft inzicht in goed onderbouwde en effectieve interventies. Kom hier meer te weten over werkende interventies.

Ook een interventie laten erkennen

Heb je een succesvolle aanpak of methodiek ontwikkeld voor de gehandicapten- of ouderenzorg? Is jouw interventie ook interessant voor anderen? Meld je interventie dan aan voor het erkenningstraject.