Webinar Vilans Talks: terugkijken op 10 jaar ontregelen

Al sinds 2011 proberen we slim om te gaan met regeldruk. De cliënt centraal houden en het aantal regels en registratielasten laag, was en is het belangrijkste doel. Tien jaar na de eerste acties op dit gebied kijken we terug: lukt het? Tijdens het webinar Vilans Talks - reflecteren op 10 jaar ontregelen, namen vier sprekers ons mee in hun verhelderende visie en praktijkvoorbeelden. En we keken naar de toekomst, waarin blijven praten en elkaar vertrouwen essentieel zijn.

Dat het onderwerp na al die jaren nog steeds leeft, werd duidelijk aan het aantal aanmeldingen voor het webinar. De zoektocht is nog niet voorbij maar heeft al wel veel waardevolle kennis opgeleverd. Dat schetste gespreksleider Elsbeth Zielman. Zij legde uit hoe er eerst hard is gewerkt aan opheldering van het thema regeldruk. Wat zijn de oorzaken en wat is verplicht? Wat willen we eigenlijk met onze regels? Waar de nadruk eerst lag op kostenbesparing en vervolgens op kwaliteit, zijn inmiddels het arbeidsvraagstuk en werkplezier belangrijker geworden. Zo blijft het noodzakelijk om in de continu veranderende context te zoeken naar mogelijke oplossingsrichtingen. 

Regels opruimen

Ook Else Stapersma, programmaleider [Ont]Regel de Langdurige Zorg bij Vilans, gaf aan dat omgaan met regels en registratie een blijvend proces is. 'Net zoals je regelmatig je huis moet opruimen, moet je ook af en toe regels opruimen.' Lastig daarbij is dat sommige mensen van regels af willen die anderen houvast geven. Daarbij, maar ook daarnáást is de vraag: ‘voor wie schrijven we dit op, of leggen we dit vast?’ Als je het antwoord niet weet, blijf je voor de zekerheid toch maar registreren. Zonde als niemand er iets aan heeft! Een derde moeilijkheid, is dat er soms te weinig vertrouwen is. Als mensen het gevoel hebben zich te moeten indekken, gaat dat ten koste van goede zorg.

Meer vertrouwen

Voelen dat er te weinig vertrouwen is, was ook volgens de kijkers een belangrijk thema in het regeldrukvraagstuk. Hier liggen tegelijkertijd kansen om de regeldruk te verminderen. In de live poll gaf 40% aan dit zo te ervaren. Hoogleraar innovatie Paul Iske pleitte daarom in zijn verhaal voor meer psychologische veiligheid. Dat bereik je door met elkaar te erkennen dat dingen soms fout gaan, en dat je daar niet altijd omheen kunt. 'Maar fouten die voortkomen uit goede bedoelingen zitten vol goede lessen. En als er één sector is waarin mensen handelen vanuit goede bedoelingen, is het wel de zorg!' Het recht op fouten maken ligt voor een groot deel bij bestuurders, maar Iske moedigde professionals aan zelf ook meer te vertrouwen in de eigen en elkaars goede bedoeling.

Regels en rek

Goede bedoelingen zitten natuurlijk ook achter de regels. Veiligheid en gezondheid van bewoners zijn vaak het uitgangspunt. Toch ziet auteur en professioneel ontregelaar Boukje Keijzer dat de regels maar al te vaak het doel missen. Zij helpt organisaties op zoek te gaan naar de ‘rek’, en besprak de praktische rekstrategieën die ze daarbij gebruikt. 'Bijvoorbeeld: je moet iets controleren, maar wanneer is nu een handig moment? En moet het met twintig vragen of zijn drie voldoende? Kijk vooral ook eens bij de buren: hoe doen andere organisaties het?' Opvallend was dat de rekstrategie die ging over het hart (vertrouwen) oprekken, het populairst was in de live poll.

Registratie met vlogs

Een inspirerend voorbeeld van hoe je de regels kunt oprekken in de praktijk, kwam van Emile de Roy van Zuydewijn. Tijdens zijn verpleegkundeopleiding startte hij Emile Thuiszorg, volledig gerund door studenten. Zijn recept voor een regelarme organisatie was en is: faciliteren dat de zorg mét cliënten gebeurt. Door mensen met passie voor het vak, in teams waarin iedereen een mentor heeft zodat je veilig kan leren. En zo veel mogelijk geautomatiseerd werken. Bij Emile Thuiszorg gebeurt registratie bijvoorbeeld met vlogs.

Terugblik webinar Vilans Talks - reflecteren op 10 jaar ontregelen

Benieuwd naar nog meer praktische voorbeelden om mee aan de slag te gaan? Bekijk dan het volledige webinar terug. Hieronder ziet u ook de tijden waarop de sprekers hun verhaal starten. 

• Elsbeth Zielman - 2:45 minuut
• Else Stapersma - 9:55 minuut
• Emile de Roy van Zuydewijn - 20:50 minuut
• Boukje Keijzer - 42:10 minuut
• Paul Iske - 1 uur 3 minuten