Naar hoofdinhoud Naar footer

Zo maak je slim én duurzaam gebruik van handschoenen

Gepubliceerd op: 31-07-2023

Handschoenen zijn heel belastend voor het milieu, terwijl 10% van het gebruik van handschoenen niet nodig is. Is het bijvoorbeeld nodig om ze te dragen bij de sterilisatie van medicatie of het spuiten van insuline? En wanneer zijn handschoenen wel en niet nodig bij het bereiden van voedsel? In dit artikel delen 3 experts in hygiëne en infectiepreventie hun inzichten en tips.

Het is vooral belangrijk om handschoenen te dragen op de juiste momenten. Je draagt handschoenen wanneer je contact hebt met vloeistoffen van het lichaam van de ander. Bij urine bijvoorbeeld of bloed. Ook draag je handschoenen als je in contact komt met een kapotte huid. Bijvoorbeeld bij een wond. Daarnaast is het gebruik van handschoenen nodig als je medicatie klaarmaakt. Of werkt met rauw voedsel in de keuken, zoals het rollen van gehaktballen.

Aandachtspunten juist handschoenengebruik:

  • Draag je handschoenen? Raak dan verder niets aan in je omgeving.
  • Beperk de tijd dat je de handschoenen draagt. Draag ze per ruimte of per handeling. 
  • Ga geen handhygiëne toepassen op handschoenen. Dat maakt namelijk de handschoen kapot.
  • Blijf goed je handen schoonmaken. Handhygiëne blijft nodig: 
    • Voordat je contact hebt met je cliënt of patiënt en daarna.
    • Als je moet voorkomen dat er bacteriën van jou op je cliënt of patiënt worden overgedragen. En andersom.
    • Als je handen in contact zijn geweest met de omgeving van je cliënt of patiënt.
    • Na contact met vloeistoffen van het lichaam van de ander, zoals bloed of urine.

Tips om aan de slag te gaan

Wil je ook aan de slag met minder handschoenen gebruiken in jouw organisatie? Dan zijn de volgende tips handig: 

  1. Leer van collega’s die hier zelf al mee bezig zijn.
  2. Werk samen met een deskundige infectiepreventie en mensen van de werkvloer.
  3. Verspreid de boodschap ‘geen risico, geen handschoen’. 
  4. Praat erover: Wat doe jij? Wat doe ik en waarom?
  5. Houd bij hoeveel handschoenen jullie gebruiken en besparen.
  6. Vier je successen: Maak zichtbaar wat dit bijdraagt aan een beter milieu.

De inzichten en tips zijn opgehaald tijdens het webinar ‘Handschoenengebruik verminderen en toch infectiepreventie verbeteren’. Het webinar is georganiseerd door VHIG, RIVM en Regionale Zorgnetwerken Antibioticaresistentie. Meer weten? Bekijk dan het webinar terug.

5 lastige situaties

Soms kom je als professional situaties tegen waarin je twijfelt: 

Het gebeurt nogal eens dat je iemand moet wassen én een wond moet verzorgen. Het advies is dan om te werken van schoon naar vuil. Dus eerst ADL-zorg, dan wondzorg. ADL-zorg kan je doen met schone handen en zonder handschoenen. Dit geldt ook voor het gebruik van bodylotion. Een uitzondering kan zijn als iemand huidproblemen heeft. Dan gebruik je wel handschoenen, omdat je dan in aanraking kunt komen met vloeistoffen van het lichaam. Ook bij wondzorg gebruik je handschoenen.

Als medicatie in de verpakking zit, kun je het ook niet aanraken. Het is dan niet nodig om handschoenen te dragen. Je draagt pas handschoenen als je echt met de medicatie aan de gang gaat. Bijvoorbeeld omdat je het moet toedienen.

Als je handen schoon zijn, kun je prima een boterham smeren voor de cliënt. Dan zijn er geen handschoenen nodig. Bij het helpen met eten kunnen handschoenen soms wel nodig zijn. Bijvoorbeeld als er sprake is van braaksel of veel speeksel. Ook bij het bereiden van rauw voedsel in de keuken zijn handschoenen nodig. Daar gelden namelijk de HACCP-regels.

Dat is niet nodig. Je komt niet in contact met vloeistoffen van het lichaam. Het is de naald die in de huid gaat. Ook kom je niet in contact met de medicatie zelf.

Hiv wordt alleen overgedragen via het bloed. Als iemand geen wondjes heeft, zijn er geen handschoenen nodig bij ADL-zorg. Wel schone handen.

Doe mee aan Samen werken aan infectiepreventie

Wil je aan de slag met het verbeteren van hygiënisch werken en het voorkomen van infecties? Het programma ‘Samen werken aan infectiepreventie’ ondersteunt jouw organisatie daar graag bij. Gedragsverandering en samenwerking staan in de aanpak centraal. Heb je interesse? Lees meer over het programma op de website van Vilans

Meer inspiratie opdoen?

Bekijk dan ook eens de infographic over handschoengebruik verminderen én infectiepreventie verbeteren op deze pagina

Deel deze pagina via: