Afspraken in de maak over zorg kleinschalige woonvormen in de regio centraal Gelderland
Gepubliceerd op: 18-12-2024
Hoe organiseer je de zorg rond nieuwe, kleinschalige woonvormen voor ouderen in de regio? In centraal Gelderland geven huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde en KWV's het goede voorbeeld met uniforme afspraken. Elma van Dongen, adviseur bij Proscoop, begeleidde een werksessie hierover tijdens de Landelijke netwerkdag van het programma MGZ in de regio samen met René Leideritz van Het Gastenhuis, Nel Besselink van Dagelijks Leven en Laura de Brabandere van de Erasmus universiteit.
Het aantal kleinschalige woonvormen (KWV's) voor ouderen groeit explosief – inmiddels zijn er al zo’n 500, verspreid over heel Nederland. Deze relatief nieuwe combinatie van wonen en zorg sluit aan bij het overheidsbeleid van 'langer thuis', en bij de wens van ouderen om zelfstandig te blijven wonen. Maar niet overal zijn de verschillende zorgpartijen hier even goed op voorbereid. Met name huisartsen in de regio voelen zich soms overvallen door de komst van een KWV, en zijn bang dat de druk op hun praktijk zal toenemen. Ook wantrouwen sommige huisartsen de intenties van de exploitanten van KWV's, die te weinig capaciteit in huis zouden hebben en de zorg op anderen zouden afwentelen. Bijkomend probleem is dat de huisarts in veel gevallen zelf niet beschikt over de specialistische kennis omtrent complexe ouderenzorg.
Vertrouwen versterken
In centraal Gelderland lopen de verschillende zorgpartijen al een tijdje vooruit op het landelijk MGZ-convenant om dit groeiende probleem het hoofd te bieden. Huisartsen, specialisten ouderengeneeskunde (SO's) en KWV's in deze regio formeerden eerder dit jaar een projectgroep onder leiding van regionale adviesorganisatie Proscoop. Het doel: perspectieven samenbrengen, goede samenwerking coördineren en onderling vertrouwen versterken. Inmiddels is er ook een aanzet gemaakt voor de eerste uniforme afspraken over de zorg rond KWV's, zo bleek op de netwerkbijeenkomst Medisch generalistische zorg in de regio, op 22 november jl. in Utrecht, georganiseerd door kennisorganisatie Vilans.
De afspraken die de projectgroep verder wil uitwerken gaan over drie hoofdonderwerpen: 'beschikbaarheid en bereikbaarheid', 'vraagverheldering en taakverdeling' en 'kwaliteit'. Centraal staat de vraag aan welke randvoorwaarden KWV’s moeten voldoen, en hoe de teams van kleinere instellingen versterkt kunnen worden met ondersteunende specialistische zorg. Ook soepele gegevensuitwisseling tussen de betrokken partijen is een belangrijk thema. Uiteraard kijken de partijen daarbij allereerst naar de ervaringen met al bestaande afspraken met KWV’s in de regio. In de projectgroep worden zowel gecontracteerde (VPT) als niet-gecontracteerde (PGB) instellingen betrokken.
'Soepele gegevensuitwisseling tussen de betrokken partijen is een belangrijk thema'
Knelpunten
De projectgroep wordt ondersteund door een onderzoeksgroep van de Erasmus Universiteit, die zich bezighoudt met medisch generalistische zorg in de regio en de plek van KWV’s in het zorglandschap. Deze onderzoeksgroep kijkt met name naar de concrete knelpunten bij bijvoorbeeld huisartsen; Proscoop vertaalt de resultaten naar centraal Gelderland.
Volgens Elma van Dongen van Proscoop inventariseert de projectgroep niet alleen wat er concreet aan zorg nodig is in centraal Gelderland om ouderen in kleinschalige woonvormen op een prettige manier zelfstandig te laten blijven wonen. Het is ook de bedoeling om de verschillende partijen met elkaar in contact te brengen en te houden, vooroordelen weg te nemen en gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen voor goede zorg in de regio. Demedicalisering en kwaliteit van leven staan daarbij centraal.
Ervaringen
Is centraal Gelderland een voorbeeld om te volgen? Andere regio’s kunnen in ieder geval leren van de ervaringen van de deelnemers aan dit project, zeker als de samenwerking stroef gaat. Huisarts Janneke Pouwels uit Arnhem raadt haar collega’s bijvoorbeeld aan om alle andere betrokken professionals vooral serieus te nemen, met name specialisten ouderengeneeskunde, verpleegkundig specialisten (VS) en physician assistants (PA). Ook zouden huisartsen bij ouderen met gedragsproblemen altijd een SO moeten betrekken – om zichzelf te ontlasten, maar vooral omdat ze simpelweg niet zijn opgeleid voor dit soort problematiek.
Op zijn beurt denkt Raymond Wetzels van huisartsencoöperatie Onze Huisartsen uit Arnhem dat regionale huisartsenorganisaties de KWV's kunnen stimuleren om zich als groep te organiseren. Dat vergemakkelijkt het maken van werkafspraken, aldus Wetzels, mede-initiatiefnemer van de regionale samenwerking in centraal Gelderland. Daarnaast kunnen regionale bestuurders stimuleren dat SO’s ook extramuraal beschikbaar zijn, zodat ze de huisarts kunnen ondersteunen bij de zorg voor ouderen met complexe hulpvragen.
'Betrek bij ouderen met gedragsproblemen als huisarts altijd een specialist ouderengeneeskunde'
Coöperatieve houding
De projectgroep in centraal Gelderland is in ieder geval zeer te spreken over de coöperatieve houding van de betrokken partijen. Wellicht kunnen de afspraken over de zorg rond de KWV's zelfs leiden tot andere vormen van samenwerking. En dát kan op zijn beurt weer een voorbeeld zijn voor medisch generalistische zorg in andere regio’s.
Programma Medisch generalistische zorg
De landelijke netwerkbijeenkomst Medisch generalistische zorg is georganiseerd voor Vilans vanuit het programma Medische generalistische zorg in de zorg. Dit programma biedt regio’s ook ondersteuning bij implementatie- en strategische vraagstukken.
Meld je aan voor ondersteuning van het programma MGZ in de regio