‘Deze manier van werken willen we borgen in alles wat we doen’
Gepubliceerd op: 15-11-2021
Gehandicaptenzorgorganisatie Dichterbij verbeterde samen met cliënten, naasten en medewerkers het intakeproces. Dat leverde veel mooie ideeën op. Van welkomstfeest tot dromen-app. ‘In dit proces is waarderend onderzoeken de basis geweest’, vertelt projectleider Miranda van Haren. ‘Deze manier van werken willen we borgen in alles wat we doen als organisatie.’
Van Haren: ‘Bij waarderend onderzoek ligt de focus op wat inspiratie geeft aan mensen en wat goed heeft gewerkt in het verleden. Zo hebben we gebruik gemaakt van positief geformuleerde vragen om ervaringen en inzichten op te kunnen halen. Dat betekent overigens niet dat je het niet over problemen mag hebben. Maar je vertaalt de problemen naar een positieve doelstelling/formulering. Dat motiveert mensen en geeft energie.’
Zo haalde Dichterbij de verhalen op
Van Haren: ‘Voor ons project “Als je het mij vraagt” hebben we cliënten en naasten de volgende vraag gesteld: “Welke ervaringen hebben jullie nu in ons intakeproces en waar zouden we meer aandacht aan kunnen geven?” Daarvoor hebben we persoonlijke interviews afgenomen en bijeenkomsten georganiseerd voor een groep van cliënten, naasten en medewerkers. Met de persoonlijke interviews kun je wat meer de diepte in. Met de groepsbijeenkomsten kunnen mensen goed op elkaar reageren.’
Maak een magazine van de opbrengsten
Van Haren: ‘Wat verder goed werkte bij de bijeenkomsten was dat de tekenaar alles wat was gezegd en gesproken direct visueel samenvatte. Die visuele samenvattingen hebben we dan ook opgenomen in ons magazine ‘Het waarmaken van dromen en wensen tijdens de intake’. Zo’n magazine maakt mensen enthousiast en werkt beter dan een beleidsnotitie. Je kunt het proces zo zichtbaar maken aan cliënten, familieleden en medewerkers. Ook kunnen we in het vervolgproces steeds op dit magazine teruggrijpen.’
Meer weten?
Benieuwd wat het vernieuwingstraject van Dichterbij allemaal opleverde? Lees dan hun magazine Het waarmaken van wensen en dromen tijdens de intake.
Intake moet ook over fijn leven gaan
Wat waren de belangrijkste bevindingen uit het behoefteonderzoek? Van Haren: ‘Naasten en cliënten waarderen een laagdrempelig, vrijblijvend gesprek, met heldere informatie en realistische informatie over de mogelijkheden en onmogelijkheden. Zij willen zich goed gehoord en gezien voelen, zelf het tempo bepalen om tot een keuze te komen en invloed hebben op de geboden oplossing. De intake moet niet alleen over wonen gaan, maar juist ook over de invulling van een fijn leven. Zij vinden het belangrijk om eerder in het proces kennis te maken met de begeleiders, om te ervaren of er een klik is. Tot slot kan het voor sommige cliënten goed werken om ook zonder naasten een gesprek te voeren. Ze voelen zich zo vrijer en het voorkomt sociaal wenselijke antwoorden.’
Familieleden die een levensverhaal maken met foto’s
Bij het ophalen van deze behoeften, heeft waarderend onderzoeken een centrale rol gespeeld. Van Haren: ‘Hiermee begin je bij positieve ervaringen van mensen waardoor je vanzelf tot kansen en oplossingen komt. De geopperde ideeën bij ons waren bijvoorbeeld een dromen-app of de regiebehandelaar die een beter beeld krijgt door eerst op huisbezoek te gaan. Maar ook een levensverhaal aan de hand van foto’s dat een familielid maakt en vervolgens meeneemt. Zo krijgen begeleiders direct een goed beeld van een persoon.’
Een welkomstfeestje
Een ander familielid kwam met het idee van een welkomstfeestje. Van Haren: ‘Zo’n verhuizing is ook wel echt een moment. Niet alleen voor de cliënt en de familie, maar ook voor het hele team en de cliënten die er al wonen. Zij leren zo’n nieuw gezicht dan ook gelijk kennen. Een andere ouder gaf aan het prettig te vinden om kennis te maken met het hele team om zo gelijk aan iedereen te kunnen vertellen: “Wie is mijn kind? En wat vindt hij belangrijk?”’
Uitdaging om ook echt wensen waar te maken
Uit de gesprekken kwam verder naar voren dat de talenten en wensen van cliënten nog meer voorop mogen komen te staan. Van Haren: ‘De vraag is vervolgens hoe je zulke behoeftes ook echt waarmaakt. Dat is waar voor ons de grootse uitdaging ligt. Daarvoor gaan we op basis van casuïstiek regelmatig in gesprek met alle betrokkenen, bundelen we ervaringen en oplossingen in het projectteam en leren we van elkaar.'
‘Je sluit beter aan op de leefwereld van cliënten en naasten’
Van Haren zou waarderend onderzoeken echt kunnen aanbevelen aan andere organisaties. ‘Doordat de verhalen van cliënten en naasten in deze methode centraal staan, sluit je beter aan bij hun leefwereld. Je wordt je bijvoorbeeld bewuster van wat het voor een familielid betekent wanneer hun naaste met een beperking ergens anders gaat wonen.’
Over Begeleiding à la carte
Dichterbij is een van de deelnemers aan het tweejarige traject Begeleiding à la carte waarin aanbieders van gehandicaptenzorg binnen lerende netwerken hun praktijkervaringen delen in persoonsgerichte zorg. Daarnaast stellen zij praktische kennis beschikbaar voor de hele sector. In een coachingstraject op maat onderzoeken zij onder andere hoe zij hun manier van waarderend onderzoeken kunnen delen met andere organisaties.
