Kennisoverzicht psychische problemen en verstandelijke beperking hard nodig

Gepubliceerd op: 22-08-2022

Mensen met een laag IQ en psychische problematiek worden niet gezien, ineffectief behandeld of doorgeschoven. Daarmee belanden ze vaak tussen wal en schip. Dat zegt Frank Bluiminck, oud-voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), onlangs in vakblad Zorgvisie. Meer samenwerking tussen de gehandicaptenzorg en de ggz zou deze groep verder kunnen brengen. Met dit doel heeft Vilans het ‘Kennisoverzicht psychische problemen en een verstandelijke beperking’ ontwikkeld.

Nederland telt zo’n 1,1 miljoen mensen met een laag IQ, blijkt uit een raming van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Hiertoe behoren personen met een IQ tussen de 50 en 70 en personen met een IQ tussen de 70 en 85 die problemen hebben met sociale redzaamheid. Deze groep is daardoor extra kwetsbaar voor psychische stoornissen, maar wordt niet adequaat behandeld of naar de gehandicaptenzorg gewezen.

Frank Bluiminck, oud-voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN), zegt in een artikel in Zorgvisie dat mensen met een IQ tussen de 70 en 85 de dode hoek van de samenleving zijn. ‘Zij komen betrekkelijk laat in het vizier van professionele zorgverleners. Te snel wordt deze groep doorverwezen naar de gehandicaptenzorg met het risico dat psychische klachten onbehandeld blijven.’ Bluiminck zou graag meer samenwerking zien tussen de ghz en ggz, waarbij zowel de kennis en kunde van de begeleiding van mensen met een licht verstandelijke beperking als de expertise van psychische problemen samenkomen.

Versnipperd

Vilans-onderzoekers Béatrice Dijcks en Nathalie Stolwijk constateren dat er al veel kennis is over psychische problemen bij mensen met verstandelijke beperkingen, maar dat deze kennis wel versnipperd is en daardoor niet altijd goed te vinden is. 'Bovendien betreft het vooral kennis over mensen met een licht verstandelijke beperking. Er ontbreekt nog kennis over het herkennen en vaststellen van psychische problemen bij mensen met matige tot (zeer) ernstige verstandelijke beperkingen en wat daarvoor nodig is aan begeleiding en behandeling. Het kennisoverzicht kan dienen als bron voor programmering en/of uitvoering van toekomstig onderzoek.'

Kennisoverzicht

Het Kennisoverzicht psychische problemen en een verstandelijke beperking van Vilans kan helpen bij het samenbrengen van kennis en kunde. Het overzicht kan dienen als bron voor programmering en/of uitvoering van toekomstig onderzoek. Het kennisoverzicht is een verdieping vanuit het programma Kennisinfrastructuur Langdurige Zorg, dat tot doel heeft praktijk en wetenschap in de langdurige zorg dichter bij elkaar te brengen.