Mirella Minkman over domeinoverstijgend werken en Positieve Gezondheid

Vilans was één van de eerste organisaties met wie Institute for Positive Health ging samenwerken om Positieve In de ‘koplopertafel Verzekeraars’ werken Vilans, de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), het Institute for Positive Health (iPH) en verschillende zorgverzekeraars aan de volgende stap op het gebied van domeinoverstijgende samenwerking en positieve gezondheid in de regio. Lees een interview hierover van iPH met Vilans-bestuursvoorzitter Mirella Minkman.

Gezondheid uit te dragen en leverde een actieve bijdrage aan de koplopertafel Verzekeraars. Mirella Minkman, bestuurder van Vilans, weet als geen ander hoe je door samen te werken elkaar kunt versterken. Zij pleit in het interview met iPH dan ook om het gedachtegoed van Positieve Gezondheid in de praktijk toe te passen en samen verder te komen.

Wat is nodig voor domeinoverstijgend werken?

‘We zien dat er voor netwerken en organisaties een andere governance nodig is. Dat begint steeds meer door te dringen bij diverse partners en organisaties, we zien bijvoorbeeld de NVTZ en NVZD en congresorganisatoren hierop acteren’, laat Mirella weten. Ze benoemt dat er steeds meer wordt gekeken naar wat lokaal en wat in de regio wordt georganiseerd. Daarvoor is haar ontwikkelingsmodel voor integrale zorg uit 2012 nog steeds actueel: ‘Digitalisering is nu prominenter aanwezig en geeft veel mogelijkheden. Maar de menskant van het samenwerken, het benodigd leiderschap en het expliciet maken van waarden die daarbij passen, is belangrijk en daar krijgen we steeds meer kennis over.’

Wat is de rol van Vilans bij bredere aanpak?

‘Vilans is een kennisorganisatie, dat is onze primaire rol. Aan grote ontwikkelingen in de maatschappij, in de zorg, willen we bijdragen door met kennis en innovatie impact te maken.’ Mirella verduidelijkt hoe: ‘We halen op waar behoefte aan is, ontsluiten kennis die er al is en innoveren samen met anderen op vraagstukken waar nog geen antwoorden op zijn. Vaak is kennis veel te ‘talig’ aanwezig. Een wetenschappelijke publicatie is mooi, maar daar gaat de professional of de bestuurder meestal niet meteen mee aan de slag. Er is meer nodig om kennis te kunnen toepassen. We werken daarbij altijd samen met partners en hun praktijk.’

De kennis van Vilans wordt onder andere gedeeld via digitale platfora die we willen laten aansluiten bij waar gebruikers behoefte aan hebben. Volgens Mirella wordt deze verbinding steeds belangrijker en is er veel belangstelling: ‘7 miljoen bezoekers in 2020. Dat zijn toch enorme aantallen. We monitoren ook wat bezoekers interessant vinden en welke vragen ze stellen. Dit doen we om zoveel mogelijk interactief te zorgen voor ’de juiste kennis op de juiste plek op het juiste moment’.’

Welke vraagstukken zijn er?

‘Domeinoverstijgend werken vraagt naast kennis vanuit bepaalde doelgroepen, type netwerken of regio’s, ook om meer overstijgend, conceptueel, te kijken. Dan zie je veel overeenkomsten in wat essentieel is.’ zegt Mirella. ‘Waar je die kennis vindt is nu heel versnipperd. Wij zouden graag, met partners, toewerken naar een gezamenlijk platform, een betrouwbare plek met gevalideerde kennis over integrale zorg en domeinoverstijgend werken.’

Ze vertelt dat er nu circa zes kennisplatfora voor specifieke thema’s of doelgroepen via Vilans zijn. ‘Met deze platfora is veel kennis en ervaring opgedaan. Het is veel meer dan een website, het is een online infrastructuur, een overstijgend kennisportaal waarop we in de toekomst graag ook anderen laten aansluiten. Zo creëer je een community ten dienste van de gebruiker. Volgens Mirella zijn er al twee belangrijke lessen geleerd: ‘aan de kenniskant is het nu het moment om een kennisinfrastructuur over domeinoverstijgend werken te ontwikkelen, ter voorkoming dat er van alles naast elkaar ontstaat en de gebruiker het niet vindt. Er is te veel urgentie op dit thema om te gaan versnipperen. Juist kennis bundelen kan versnellen. En dat is nodig gezien de maatschappelijke opgaven die er zijn en de complexiteit van domeinoverstijgend werken. Iedereen heeft een rol in deze vorm van samenwerken. Nog niet iedereen beschikt over de juiste kennis, nog niet alle kennis is er en hele groepen zijn nog niet aangehaakt bij de verandering naar breder samenwerken en hoe dat vorm te geven in de huidige tijd.’

Ze geeft aan dat het onderwijs ook nog een vraagstuk is: ‘Er is veel gerichtheid op het eigen stukje, het eigen vak. Hoe richt je het onderwijs in dat ook gericht is op domeinoverstijgend samenwerken? Dat is een echte uitdaging, en vraagt bijna een omkering. Je hebt namelijk andere inhoudelijke kennis nodig. Je moet meer interdisciplinair in plaats van monodisciplinair opleiden.’ Vilans heeft contact met de ROC’s, hogescholen, universiteiten en academische werkplaatsen als organisatie, via projecten, programmatisch en docenten en studenten benutten de Vilans-output zoals de kennis op de kennispleinen. Daarover is Mirella is nog lang niet tevreden, we beginnen pas net, de verbinding kan nog veel sterker!’

Wat is de ambitie van Vilans voor brede samenwerking?

‘Vilans heeft een dubbele ambitie’, antwoordt Mirella. ‘Dat is op inhoud bijdragen aan kennisontwikkeling (kennis over samenwerkingsprocessen, anders organiseren, governance en financiering) en het doorontwikkelen van een kennisinfrastructuur die kennis ontsluit over domeinoverstijgend werken. Je wil duurzaam doorbouwen van data naar kennis en uiteindelijk naar wijsheid.’

Mirella zoekt de kruisbestuiving op, leert en combineert veel, kijkt vanuit verschillende perspectieven en stoelen. Ze is bestuurder, toezichthouder, wetenschapper/hoogleraar en heeft een inhoudelijke zorgachtergrond. Ze wil kennis en ontwikkelingen bij elkaar brengen, reflecteren, zien waar het naar toe moet, onderbouwen of we het juiste doen en stappen zetten om mensen verder helpen. ‘Dat vraagt verplaatsen in de ander en nieuwsgierig zijn zodat je meer gaat zien dan dat je zelf ziet.  En dat betekent: zoek ook die ander op, ga in gesprek, vraag door, leg verbindingen.’

Welke tips wil je delen?

‘De belangrijkste tip is: Wacht niet af, wees je bewust van de opgave waarvoor je staat, het gaat ook over jou. Om domeinoverstijgend samen te werken is het fijn als je vanuit meerdere perspectieven (domeinen) kan kijken. Bijvoorbeeld doordat je ook in andere domeinen hebt gewerkt of goed hoort wat anderen beweegt en waarom. En wat men nodig heeft. Op die manier kan je samen meer dimensionaal verder komen’, besluit Mirella.