Regionaal opleiden GZ-psychologen is een must

Het opleiden van een gezondheidspsycholoog (GZ-psycholoog) kan eigenlijk alleen nog maar in regionaal verband. Dat wil zeggen in samenwerking met andere VVT-organisaties en met de ondersteunende inzet van partners, zoals ggz-instellingen of het ziekenhuis. Alleen een regionale aanpak van deze opleidingen kan problemen voorkomen die een organisatie tegenkomt als eigen kracht de overhand heeft boven samenwerking.

‘Je doet dit met elkaar’

Rode draad is eigenlijk dat regionale samenwerking bij de opleiding geen keuze, is maar een harde noodzaak. Een van de deelnemers: ‘Je leidt echt niet alleen op voor je eigen organisatie. Je moet buiten je eigen organisatie blijven kijken. Je doet dit met elkaar. En dat heeft voordelen. Als bij één organisatie de werkbegeleider ziek wordt, springt de tweede uit een andere organisatie bij, zodat de gezondheidspsycholoog in opleiding zijn opleidingstraject kan voltooien.’

Onderzoek samen hoe je opleidingsplaatsen kunt verdelen over collega-organisaties en over andere samenwerkende organisaties, zo was het parool onder de deelnemers aan de online bijeenkomst van 21 juni. Die verdeling is niet alleen wenselijk, regelgeving is hier ook steeds duidelijker over. De zogeheten 25%-regeling bijvoorbeeld vraagt dat opleidingsplekken niet alleen in de VVT-sector te vinden zijn, maar ook bij andere samenwerkingspartners van deze organisaties.

Door de regio kunnen opleidingen groeien

In de Achterhoek bijvoorbeeld is door samenwerking in GOP-verband (GOP = Gecombineerde Opleidingsplaats Psychologen) het tij aan het keren. De ervaring leert dat verbeteringen in de organisatie van de opleidingen een genuanceerde aanpak vergen. In de GOP Achterhoek zijn nu drie GZ-psychologen opgeleid. 

Margreet Bongers, GZ-psycholoog bij Marga Klompé en praktijkopleider van de GOP Achterhoek: ‘Wij hebben een samenwerking met GGZ-organisatie GGNet als stagepartner. Aanvankelijk liepen PIOGs (psycholoog in opleiding tot GZ-psycholoog) op meerdere plekken – onder meer in het ziekenhuis – kortere stages, vaak in deeltijd. Maar dat bleek niet zo goed te werken. De stage werd op die manier als te versnipperd ervaren. Per 1 januari 2022 is daarom nu de afspraak dat een jaar stage in de eigen organisatie wordt gelopen en een jaar bij GGNet. Vanuit GGNet komt dan een PIOG bij ons stage lopen.

Margreet benadrukt: ‘Het aantal GZ-psychologen voor onze sector kan alleen maar stabiel zijn of groeien als je niet alleen voor je eigen organisatie opleidt, maar ook voor de regio. Door samen te werken ben je beter in staat om problemen te tackelen. Voorbeeld: een klein verpleeghuis heeft geen eigen werkbegeleider. Door de samenwerking is de PIOG van dit kleine verpleeghuis gedetacheerd naar een van de grotere instellingen en kan daar de opleiding starten.’

Zorg voor voldoende uitwisseling

Bij GOP Flevoland hebben ze de samenwerking net weer wat anders opgelost. Daar werken ze niet samen met één grote GGZ-organisatie, maar met meerdere GGZ-instellingen. Maar ook een revalidatiecentrum, het ziekenhuis St Jansdal en nog een paar kleinere organisaties draaien mee in de opleiding. GZ-psycholoog en regionaal praktijkopleider Daniëlle Groenewoud van GOP Flevoland legde op 21 juni uit dat een sterke regionale organisatie voor de opleiding essentieel is voor het krijgen van de opleidingserkenning, ‘Met één GZ-psycholoog krijg je als aanvragende organisatie echt geen opleidingserkenning. Op zich wel logisch, want je bent kwetsbaar met één GZ’er.’

GOP Flevoland vroeg in 2020 met vier regionale VVT-organisaties de erkenning aan. Op de valreep kwam die erkenning in september 2021. Waardoor nog net plekken voor 2022 konden worden aangevraagd. De brede regionale aanpak is de sleutel naar een meer gevarieerde en rijke opleiding. ‘Zorg voor voldoende uitwisseling’, raadt Daniëlle aan. ‘Een brede ervaring is nodig, het maakt de opleiding interessanter en zorgt voor een gelijk leerklimaat in alle VVT-organisaties die aan de opleiding meedoen.’

GZ-psycholoog als regiebehandelaar

Er wordt inmiddels in Flevoland gedacht aan een geprononceerdere positie van de psycholoog. Daniëlle: ‘De GZ-psycholoog als regiebehandelaar wordt overwogen.’ En ook die rol kan het voor psychologiestudenten en master-psychologen aantrekkelijker maken om te kiezen voor de ouderenzorg. GZ-psycholoog Ilona Jansen van Opella verwoordde het op 21 juni zo: ‘We geven cliënten in de ouderenzorg keuzemogelijkheden. Die keuzemogelijkheden zijn voor psychologen van minstens even groot belang.’

Door Rob van Es

Meer weten

• Lees ook: Verder bouwen aan duurzame medische zorg in de regio
• Bekijk de themapagina over Duurzame medische zorg
• Lees alles over het programma Waardigheid en trots in de regio