Samen beslissen ook bij vaccinatie?
Gepubliceerd op: 15-11-2021
Vaccinatie is de route uit deze coronacrisissituatie en tevens een logistieke monsteroperatie. Het lijkt dan ook logisch dat bij het vaccinatieprogramma - waar snelheid geboden is - niet of nauwelijks over gezamenlijke besluitvorming tussen medicus en burger wordt gedacht. Immers, keuzeopties voor welk vaccin men al dan niet wil, zijn waarschijnlijk onmogelijk in de praktijk te bieden. Toch zou het goed zijn om eens naar de praktijk van ‘Samen beslissen’ te kijken.
Uit mijn proefschrift Shifting from “What is the matter?” to “What matters to you?” blijkt dat gezamenlijke besluitvorming een rol zou moet hebben bij de vaccinatiestrategie. Omdat mensen alleen een beslissing over wel of niet vaccineren kunnen nemen op basis van informatie die zij snappen. Wanneer je niet begrijpt wat het effect van bijwerkingen zijn voor iemand met jouw specifieke gezondheidstoestand of hoe groot het risico op trombose daadwerkelijk is bij iemand van jouw leeftijd en geslacht, kan er angst blijven. Bij de methode van Samen beslissen brengen zowel arts als patiënt kennis in, die samen gewogen moet worden. De arts heeft kennis van het vaccin en onder meer van de voor- en nadelen. De patiënt kent zijn of haar persoonlijke situatie en individuele afwegingen. Het is dus best raar als het gesprek met het individu overgeslagen wordt en alleen de medische kennis telt.
Dat er in de huidige situatie waarschijnlijk geen tijd is voor het goede gesprek tussen arts en burger bij de vaccinatie is jammer maar begrijpelijk. Maar als dit zo is moet de informatievoorziening over het vaccineren minimaal wel voor iedereen toegankelijk en begrijpelijk zijn. Dat bijvoorbeeld iedereen van de voor- en nadelen van verschillende vaccins geïnformeerd wordt met laagdrempelige informatiebronnen zoals een keuzekaart. Dat zien we met de huidige informatievoorziening helaas nog te weinig. En dat is een risico, want mensen zijn minder geneigd zich te laten vaccineren als ze het idee hebben dat het van bovenaf wordt afgedwongen zonder inspraak en als men niet genoeg weet om een goede risicoafweging te maken.
Tip voor uw cliënten
Als je al lange tijd leeft met een ziekte of met een beperking kan corona een extra risico zijn. Mogelijk heeft ú cliënten die tot de risicogroepen van het RIVM behoren. Het kan zijn dat zij bezorgd zijn en behoefte hebben aan informatie over hun situatie. Zodat zij betere keuzes kunnen maken over wat wel of niet te doen. Wij helpen ze antwoorden te vinden. Met tips en praktische informatie.
