Samen werken aan infectiepreventie: basis is gelegd

Uit een onderzoek van kennisorganisatie Vilans blijkt dat in 2022 in totaal 170 locaties van 40 organisaties met het programma bereikt werden, van groot tot klein. Ambitie van het programma is een cultuur waarin het voorkomen van infecties en hygiënisch werken onderdelen vormen van het dagelijkse werk in de verpleeghuiszorg.

Kwetsbare ouderen

Het programma komt voort uit de behoefte van de praktijk om infecties bij kwetsbare ouderen te voorkomen. Het wordt vormgegeven en uitgevoerd met Verenso, V&VN Actiz, Vilans en VHIG. De coronacrisis maakte nog eens duidelijk hoe belangrijk het is om infectiepreventie en de basiskennis en basisorganisatie hierover goed op orde te hebben. In het programma krijgen zorgorganisaties hierbij ondersteuning. ‘Daarbij is het belangrijk dat dit gebeurt op een manier die past, want de vraag van iedere organisatie is anders. Het is echt maatwerk’, zegt projectleider Martijn Simons. Het onderzoek van Vilans onderstreept dat. Zo werden er in de deelnemende organisaties in totaal 47 trajecten gericht op infectiepreventie gestart op verschillende onderwerpen.  

Samenwerken aan infectiepreventie in álle lagen van de organisatie

In het programma staat het verbeteren van de samenwerking centraal. Samenwerking is essentieel, omdat infectiepreventie betrekking heeft op alle lagen van de organisatie. Bij de trajecten waren verschillende professionals betrokken. Dat varieerde van bestuur- en beleidsmedewerkers, managers en facilitaire medewerkers tot zorgverleners, specialisten ouderengeneeskunde en deskundigen op het gebied van infectiepreventie.

Marije van Laar, kwaliteitsadviseur en deskundige infectiepreventie in opleiding bij ’t Zand, geeft een mooi voorbeeld: ‘Een team vraagt bijvoorbeeld of ik eens wil meekijken in de spoelruimte. Wat moeten ze met die waskar met schone was zonder bescherming eromheen? Dat is toch niet hygiënisch? Dan bestel ik hoezen en denk: geregeld. Vervolgens blijkt dat de afdeling inkoop niet op de hoogte is van het waaróm achter die bestelling. De hoes blijft weg. Totdat de manager ervan overtuigd is dat de infectiepreventie ermee is gediend.’

Aandachtsvelders en een hygiëne- en infectiepreventiecommissie

Onder leiding van coaches gingen professionals in de deelnemende verpleeghuizen met verschillende thema’s aan de slag. Daarbij scoorde de hygiëne en infectiepreventiecommissie hoog, evenals de rol van de aandachtsvelders en planmatig werken rondom infectiepreventie. Zo werkten organisaties bijvoorbeeld aan de rol van aandachtsvelders door deze mensen te benoemen en scholen en hen te positioneren en faciliteren. Ook waren er organisaties die een hygiëne- en infectiepreventiecommissie opstartten of de bestaande commissie verbeterden. Bijvoorbeeld op het gebied van positionering van de commissie, de werkwijze of de samenstelling.

Ook waren er organisaties die planmatig gingen werken door het opstellen van een plan van aanpak, uniformiteit te realiseren, audits op te starten, of beleid en regels aan te passen. Zo zette Aqua Viva een duidelijke structuur op met overlegmomenten. In de teamoverleggen is hygiëne en infectiepreventie een vast onderwerp op de agenda. Want, zo is de redenering ,‘dat helpt bij het creëren van een gezamenlijk gevoel van urgentie en commitment: Zo doen we het hier, zo werken we met elkaar aan kwaliteit.’

Thema’s

Onder leiding van coaches gingen professionals in de deelnemende verpleeghuizen met verschillende thema’s aan de slag. Daarbij scoorde de hygiëne en infectiepreventiecommissie hoog, evenals de rol van de aandachtsvelders en planmatig werken rondom infectiepreventie. Daarnaast werd ook specifiek gekeken naar de samenwerking tussen leidinggevenden en zorgprofessionals.

Veranderkracht

Volgens Petra Schout van V&VN laat het programma goed zien hoe belangrijk het is dat de werkgever investeert in veranderkracht. ‘Bijvoorbeeld met ruimte in uren en met deskundigheidsbevordering. Het kost wat en het levert veel op. Als organisatie krijg je grip op infectiepreventie. Kwaliteit van leven van de cliënt en kwaliteit van werken van de medewerker gaan erop vooruit. Het werk wordt leuker.’ Ook Frank Hagelstein van ActiZ benadrukt het belang van een cultuurverandering. ‘Een cultuur van elkaar feedback kunnen geven, elkaar aanspreken. Op die manier naar gezamenlijke doelstellingen toewerken. Daar begint het mee.’

Lees ook

• Download de hele rapportage met de resultaten van Samen werken aan infectiepreventie (je vindt de pdf hiervan onderaan deze pagina).
• Samen werken aan infectiepreventie: je hebt elkaar nodig
• Bekijk alle informatie over het programma Samen werken aan infectiepreventie