5 uitgangspunten voor een goed werkend ECD
Gepubliceerd op: 22-08-2024
Cliënten hebben steeds vaker te maken met een netwerk van zorgprofessionals en organisaties. Daarom is het belangrijk dat zorginformatie voor alle betrokken zorgprofessionals bereikbaar is. Toegang tot deze informatie is essentieel voor goede continue zorg en behandeling. Het elektronisch cliëntendossier (ECD) is dé digitale omgeving waar zorgprofessionals deze informatie vastleggen. Een goed werkend ECD is dus van groot belang!
Zorginhoudelijk informatie basis voor ECD
Brancheorganisaties ActiZ en VGN maken onderscheid tussen zorginhoudelijke en administratieve registratie in het ECD.
- Zorginhoudelijke registratie: informatie die nodig is om de juiste zorg te geven zoals gegevens uit de intake, het zorgplan, de rapportage en informatie over welke andere zorgverleners betrokken zijn.
- Administratieve registratie: informatie die nodig is voor de kosten, planning en verantwoording aan partijen buiten de directe zorg en behandeling.
Stelling is dat zorgprofessionals het meest geholpen zijn met een ECD-leverancier die zich richt op de ondersteuning van de zorg voor de cliënt.
Uitgangspunten voor een goed ECD
ActiZ en VGN vatten hun visie op het ECD samen in vijf uitgangspunten: “Een professionele digitale omgeving is eenvoudig, slim, professioneel, open en interoperabel”. Deze uitgangspunten zijn de basis voor een bruikbaar ECD, dat jou - als zorgprofessional - ondersteunt in het dagelijks werk. Ze geven handvatten voor het gesprek tussen de ECD-leverancier en zorgorganisatie over het optimaliseren van het ECD. We lichten de uitgangspunten elk kort toe en geven per uitgangspunt een voorbeeld.
Eenvoudig (en gebruikersvriendelijk)
Een ECD, dat jou als zorgprofessional goed ondersteunt in het zorgproces, is eenvoudig en gebruikersvriendelijk. Het richt zich allereerst op jouw vakgebied. De schermen en de tabbladen van het ECD sluiten aan op jouw manier van werken en volgen de stappen van het zorgproces. De technische ingewikkeldheid van het ECD is verborgen ‘achter de schermen’, zoals bijvoorbeeld bij een app of smartphone.
Voorbeeld
Als zorgprofessional wil je snel weten welke zorg de cliënt nodig heeft en wat de afspraken zijn met de cliënt. Een ECD werkt niet eenvoudig wanneer je daarvoor eerst op allerlei verschillende tabbladen van het ECD moet klikken en deze moet lezen. Je wilt deze informatie overzichtelijk bij elkaar.
Slim
Het ECD richt zich op de situatie waarin jij als zorgprofessional je werk doet. Het biedt de informatie die je nodig hebt op het moment dat je deze nodig hebt. Het ECD helpt je bij het nemen van beslissingen door het toepassen van regels, beslisbomen en lerende algoritmen (machine learning).
Voorbeeld
Denk aan het gemakkelijk kunnen opnemen van hulpmiddelen in je zorgplan door een link naar de hulpmiddelen die je organisatie beschikbaar heeft. Of dat er in het ECD voorstellen geeft voor evidence based interventies bij een bepaalde zorgvraag van de cliënt.
Professioneel
Als zorgprofessional ben je ervoor verantwoordelijk dat de gegevens en het zorg- of behandelplan, in het ECD volledig en bijgewerkt zijn. Om jou als zorgprofessional te helpen zou het ECD gebruik moeten maken van (gestandaardiseerde) werkprocessen, methoden, protocollen en richtlijnen, zoals deze vastgesteld zijn door de beroepsgroep. Het werken met standaarden maakt het samenwerken met andere zorgprofessionals in het zorgnetwerk gemakkelijker.
Voorbeeld
Wanneer zorgprofessionals allemaal werken met dezelfde evidence based richtlijnen en protocollen wordt samenwerken gemakkelijker. Er is minder overleg en opnieuw invullen van het ECD nodig. Voor de cliënt is het duidelijk welke zorg hij of zij mag verwachten, onafhankelijk van wie deze geeft.
Open
In een ECD leg je zorginformatie (data) vast. Dat kan tekst zijn, zoals in de rapportage of het zorgplan. De tekst kun je koppelen aan codes, ingebouwd in het ECD. Die codes zie je niet, ze zitten ‘achter de schermen’. Met de codes kan de computer de gegevens, die jij hebt vastgelegd in het ECD, uitwisselen met anderen.
Voorbeeld
Doordat deze data onder bepaalde voorwaarden beschikbaar is, kan informatie vergeleken worden en onderzoek gedaan worden. Dit kan bijvoorbeeld inzicht geven in welke zorg bepaalde groepen cliënten krijgen en of ze daarmee geholpen zijn.
De gegevens moeten dan vrij beschikbaar zijn (open data). Hiervoor bestaan internationale richtlijnen: FAIR-principes. FAIR staat voor vindbaar, toegankelijk, uitwisselbaar en herbruikbaar.
Uitwisselbaar (interoperabel)
Interoperabel wil zeggen: de mogelijkheid van digitale systemen om gegevens uit te wisselen. Dit is nodig voor goed samenwerken in de zorg. Om zorginformatie uit verschillende ECD’s uit te wisselen, is het belangrijk dat de informatie die je wil uitwisselen steeds op dezelfde manier wordt opgeschreven en ingedeeld. Zo’n indeling of format heet een informatiestandaard.
Voorbeeld
Een voorbeeld van uitwisselbare informatie is wanneer je vanuit de wijkverpleging de zorg van een cliënt overdraagt aan het ziekenhuis. Of wanneer je met meer verschillende zorgprofessionals bij de zorg voor een cliënt bent betrokken bent, je de zorginformatie van de cliënt met elkaar wil delen. Over dit onderwerp vind je meer informatie op de pagina ECD en het uitwisselen van gezondheidszorginformatie.
De vijf uitgangspunten maken duidelijk wat belangrijk is voor een goede basis van het ECD. Een goed werkend ECD is niet alleen essentieel voor continuïteit in de zorg, maar maakt het werk van de zorgmedewerkers ook veel aangenamer. Zorg dus dat het goed aansluit op het werk van de belangrijkste gebruiker: de zorgprofessional.
Dit artikel is gebaseerd op een artikel van ActiZ over de uitgangspunten voor een goed werkend (ECD).
