Volwaardig leven: eerste resultaten op weg naar persoonsgerichte zorg

Met projecten van het programma ‘Volwaardig leven’ wil het ministerie van VWS de zorg beter laten aansluiten bij de zorgvraag van mensen met een beperking, door middel van persoonsgerichte zorg. Onlangs is de eerste voortgangsrapportage van ‘Volwaardig leven’ gepubliceerd op de website van de Rijksoverheid.

Vilans is betrokken bij twee projecten uit het programma Volwaardig leven: ‘de Innovatie-impuls’, dat Vilans uitvoert in samenwerking met Academy Het Dorp, en ‘Begeleiding à la carte’. Vilans-adviseur Petra van Alphen is projectleider van ‘Begeleiding à la carte’. 'De naam van dit project dekt de lading goed. Het doel is om zorg op maat te bieden waarbij de cliënt en diens naasten aangeven wat ze nodig hebben. Geen vast menu dus. Daarnaast past ‘à la carte’ ook goed bij de werkwijze van het programma. De deelnemende 34 organisaties konden namelijk hun eigen idee voor een verbetertraject indienen. We kijken per traject wat nodig is om de vernieuwing een stapje verder te brengen en bieden deelnemers passend en op maat ondersteuning.'  

De mens centraal in zeer diverse trajecten

Deze aanpak heeft geleid tot een grote verscheidenheid aan trajecten. De zorginhoudelijke vraagstukken van de deelnemende organisaties zijn opgesteld vanuit het perspectief van de cliënten en hun naasten. Van Alphen: 'Het gaat bijvoorbeeld om de introductie van een 'tiny house', een vorm van flexibel wonen waarbij cliënten en naasten op maat begeleid worden in de overgang van thuis wonen naar begeleid wonen. Of om het geven van meer regie aan cliënten op de eigen voeding en gezondheid door ze te faciliteren in het kiezen en bereiden van de eigen maaltijd.'

'Er is een traject over het faciliteren van uitwisseling en ondersteuning van ouders onderling door middel van een netwerk voor ouders. En een project om morele reflectie bij zorgprofessionals te bevorderen zodat zij cliënten optimaal tot hun recht kunnen laten komen. Een heel palet aan vraagstukken, ideeën en oplossingen voor persoonsgerichte zorg.'

Verhelderen van vraagstukken

Het deze week gepubliceerde rapport is een tussenrapportage van het eerste jaar van Volwaardig leven, dat in totaal twee jaar duurt. 'In dat eerste jaar is veel werk verzet', vertelt Van Alphen: 'Er is veel tijd gestoken in het verhelderen van de vraagstukken en de randvoorwaarden. Het vraagt heel wat om te komen van een idee naar een concreet project. Daarnaast is een aanzienlijk aantal van de deelnemende zorgorganisaties ook al gestart met het ontwikkelen en uitproberen in de praktijk. Bovendien is veel ervaringen en kennis met elkaar gedeeld. Dat helpt de zorgorganisaties ook weer om zelf bewust te worden van de eigen aanpak en die aan te scherpen indien nodig.'

'Vanuit 40 zorgorganisaties maken in totaal 123 personen, onder wie ook cliënten en naasten, deel uit van de projectgroepen van de 36 vernieuwingstrajecten van Begeleiding à la carte. Daarnaast hebben we met Begeleiding à la carte nog ruim 400 zorgprofessionals bereikt met bijeenkomsten en 8.462 mensen via de website van het Kennisplein Gehandicaptensector.' 

Invloed van corona op voortgang

Helaas heeft de uitbraak van het coronavirus invloed gehad op het eerste jaar van Volwaardig leven. Van Alphen: 'Uiteraard beïnvloedden de maatregelen ook de voortgang van de trajecten. In de eerste weken stopten veel activiteiten, want het primaire proces vroeg alle aandacht. Tegelijkertijd groeiden wél de urgentie en duidelijkheid van de vraagstukken. In een aantal trajecten werkte corona zelfs als katalysator. De coronacrisis heeft Begeleiding à la carte enigszins vertraagd, maar ook nieuwe inzichten opgeleverd en persoonsgerichte zorg in een nieuw perspectief geplaatst.'

Voortgang

Naar verwachting zal in het tweede jaar van Begeleiding à la carte de kennisontwikkeling een vlucht nemen. Van Alphen: 'In de komende periode ligt de focus met name op het slim verbinden en thematiseren van kennis en de ontwikkeling van gezamenlijke kennisproducten. In het najaar van 2020 organiseren we, als opmaat naar de gezamenlijke kennisproducten, een aantal korte online inspiratiesessies over specifieke gezamenlijke onderwerpen. Doordat de verschillende vernieuwingen van de 34 trajecten steeds verder vorm krijgen ontstaan er meer inzichten over hoe persoonsgerichte zorg kan worden versterkt en toekomstbestendiger kan worden gemaakt. We zetten hiermee echt duurzame verandering in voor de hele sector.'

Bron

Bekijk het voortgangsrapportage