Onderzoek naar zorgtechnologieën bij Anders Werken in de Zorg

Gepubliceerd op: 03-02-2025

Er is nog heel wat in de zorg dat we liever anders of beter willen doen. Hoe kunnen digitale zorgtechnologieën zoals GPS-trackers, rapporteren met AI, spraakherkenning of keuzetools daarbij helpen? Wat hebben zorgverleners eraan en hoe ondersteunt het de zelfredzaamheid van cliënten in de praktijk? En waar loop je tegenaan als je hiermee aan de slag gaat? Veel organisaties zijn op zoek naar deze antwoorden. Vilans deed in 2024 onderzoek voor het project Anders Werken in de Zorg (AWIZ) in Midden- en West-Brabant. We delen graag de resultaten van zes onderzoeken.

Onderzoek 2024

In 2024 is samen met zorgorganisaties onderzoek gedaan naar 12 verschillende technologieën. Van zes onderzoeken delen we nu onze bevindingen. Wat onderzochten we en wat viel op?

Lees meer over deze onderzoeken bij de Downloads. Per technologie tref je hier een factsheet (samenvatting) aan en een uitgebreide rapportage.

1. Belang van visie bij Verantwoord op pad

Binnen Verantwoord op pad is gekeken naar hoe zorgmedewerkers het vertrouwen ervaren in het veilig en vrij laten bewegen van cliënten met GPS-trackers. Een duidelijke visie op veiligheid, vrijheid en het opendeurenbeleid blijkt belangrijk. Maar er speelt meer, zo gaan we in het onderzoek ook in op het ervaren stigma van de cliënten met een GPS-tracker.

2. Basis op orde voor je aan de slag kunt met Scan & Zorg

Het project Scan & Zorg wil zorgmedewerkers helpen om snel en eenvoudig informatie op de halen via een QR-code of NFC-tag. Essentiële informatie, zoals zorgafspraken, het wondplan, omgangsadviezen, zorgafspraken en het reanimatiebeleid is zo direct beschikbaar. Zorgmedewerkers hoeven dan voorafgaand aan een zorgmoment niet eerst in het ECD te duiken of collega’s te storen.

In de praktijk bleek echter dat er eerst nog andere zaken geregeld moesten zijn. Zo bleek een trage verbinding of een omslachtige inlogmethode vaker een struikelblok. Of heeft men te maken met zzp'ers die de Nederlandse taal niet goed beheersen.

3. Voldoen aan randvoorwaarden bij inzet keuze-app

Floortje is een applicatie die zorgverleners helpt om de beste technologie te kiezen, die past bij de behoeften en beperkingen van een cliënt. De keuze-app geeft de zorgverlener inzicht waar, hoe en door wie de technologie ingezet of aangeschaft kan worden.

Belangrijke randvoorwaarden zijn een duidelijk werkproces waar de keuze-app onderdeel van is, de ICT-afdeling tijdig betrekken en duidelijke afspraken maken over hoe je omgaat met de uitkomsten van de app.

4. Rapporteren met AI: wat wil de zorgmedewerker en wat kan al?

In dit onderzoek is gestart met het inventariseren van de behoeftes van de zorgmedewerker. Wat zijn technische mogelijkheden en hoe kan AI een rol spelen in de oplossing? Voor de langdurige zorg blijkt nog veel technische ontwikkeling nodig, voordat rapporteren met AI daadwerkelijk gebruikt kan worden. Toch zijn er kansen om AI te gebruiken om de zorg efficiënter te maken en te ontlasten.

Uit interviews met zorgmedewerkers blijkt dat AI vooral een rol zou kunnen spelen in het teruglezen van rapportages na een paar vrije dagen. AI zou bijvoorbeeld een korte samenvatting kunnen maken van veel informatie, waarin vooral de belangrijkste gebeurtenissen, veranderingen of incidenten worden genoemd.

5. Handen vrij met spraakgestuurd werken

Ondanks dat we al veel digitaal doen in de zorg, zijn er nog steeds veel administratieve lasten. Spraakgestuurd werken kan hier een oplossing voor zijn. Door hardop te spreken kan je informatie uit het ECD halen of protocollen over bepaalde handelingen oproepen. Zo blijven je handen vrij voor andere (zorg)taken. Voor kantoormedewerkers kan spraakgestuurd werken juist automatische samenvattingen en actielijsten van overleggen opleveren. Zo kunnen ze zich meer richten op het gesprek in plaats van het maken van notities.

Uit testsessies bleek dat nog verdere ontwikkeling nodig is. Belangrijke aandachtspunten daarbij zijn:

te gebruiken op een mobiele telefoon, zodat de wijkverpleging het makkelijk kan gebruiken;
een goede aansluiting op het ECD;
een goede aansluiting op andere applicaties die de medewerkers gebruiken.

6. Efficiënt hulpmiddelen zoeken met Asset Tracking

Zorgmedewerkers verliezen onnodig tijd aan het zoeken naar hulpmiddelen, wat leidt tot frustratie en inefficiënt gebruik van hun tijd. Spullen liggen vaak niet op de juiste plek. Asset Tracking (hulpmiddelen volgen via tags) kan frustratie besparen en tijdwinst opleveren.

Wist je dat per medewerker 1 à 2 keer per week 2 à 5 minuten gezocht wordt naar een hulpmiddel? De meeste zorgmedewerkers bij de onderzochte zorgorganisaties maken wekelijks gebruik van Asset Tracking en vinden het toegevoegde waarde hebben.

Meer informatie

De volledige onderzoeksverslagen en samenvattingen (factsheets) kun je vinden op de Kennisbank Digitale Zorg en bij Downloads op deze pagina. Binnenkort volgen nog meer onderzoeken.

Over Anders Werken in de Zorg

Vilans is samenwerkingspartner van Anders Werken in de Zorg (AWIZ) en onderzoekt samen met deelnemende zorgorganisaties de effecten van toegepaste technologieën. Anders Werken in de Zorg heeft als doel om met minder tijd en inspanning goede zorg en een fijne werkomgeving te blijven leveren. Het programma richt zich op het zelfredzamer maken van ouderen, waar dat kan door inzet en implementatie van technologieën. Geleerde lessen delen zij – net als Vilans – graag met andere zorgorganisaties. Recent hebben ook de regio’s Noord- en Midden-Limburg en Rivierenland zich bij de landelijke beweging aangesloten. Hiermee groeit AWIZ door naar veertien regio’s en 161 zorgorganisaties.