Van 2012 naar 2030

Tijdens ons onderzoek hebben we organisaties gezien die snel de stap proberen te zetten van een bijna volledig analoog ingericht werkproces naar de inzet van zeer vernieuwende, ‘state of the art’-technologie. Denk aan een organisatie die pas sinds 2020 het cliëntendossier heeft gedigitaliseerd en nu augmented-reality technologie wil gaan inzetten om de wondconsulent op afstand mee te laten kijken met de handelingen van een verpleegkundige. Met zevenmijlslaarzen de afstand van 2010 naar 2030 overbruggen werkt in de praktijk zelden. Immers, zorgprofessionals zijn niet gewend om met complexe technologie te werken en hebben vaak de kennis en vaardigheden (nog) niet om smartglasses, VR-brillen en robots optimaal in te zetten.

Begrijp ons niet verkeerd: de meeste zorgprofessionals die we tijdens ons onderzoek hebben gezien en gesproken staan absoluut open voor verandering en zien dat de inzet van technologie in het zorgproces nodig en logisch is. Echter, zij redeneren hierbij vanuit hun status quo: wanneer iemand gewend is om bijna alle interne communicatie nog op papier, via post-its en notitieblokjes te doen, is het inbellen van een collega via een AR-bril gewoon nog een stap te ver. Natuurlijk loont het in zulke situaties ook om medewerkers extra te ondersteunen en sowieso te werken aan meer digitale vaardigheden. In de praktijk zien we echter ook dat organisaties kiezen voor complexe en ‘spannende’ technologieën, terwijl het investeren in relatief eenvoudige digitale oplossingen en technologieën ook positieve effecten kan hebben op procesefficiëntie, kosten, kwaliteit en persoonsgerichtheid van zorg. Wanneer technologische hulpmiddelen makkelijk toe te passen zijn en degene die het gebruikt direct ondersteunen, lijkt adoptie geen probleem. Dit zagen we bijvoorbeeld bij de ingebruikname van relatief makkelijk te gebruiken applicaties voor registratie van medicijntoediening of ‘eenvoudige’ signalerende zorgdomotica.

Het lijkt dus de kunst om juist die technologie te kiezen die ten eerste het juiste effect heeft op het proces dat je als organisatie wil vernieuwen of verbeteren, maar ook aansluit bij de ‘innovation readiness’ van de organisatie en zorgprofessionals zelf. Binnen organisaties die nog minder ervaring hebben met de inzet van zorgtechnologie zijn dit dan vooral de laagdrempelige, gemakkelijk te gebruiken technologieën met wel een zichtbaar en voelbaar effect voor zorgprofessionals.

Dit artikel en product komen voort uit een etnografisch onderzoek van Vilans naar blinde vlekken en zorgtechnologie in de ouderenzorg. Meer informatie en meer praktijkvoorbeelden.