Medicijndispenser met check op afstand
Laatst bijgewerkt op: 31-03-2025
Veel ouderen vinden het lastig te onthouden wanneer ze hun medicijnen moeten innemen. Daarnaast kan niet iedereen nog zelfstandig medicatie innemen. Het uitreiken van medicijnen is - zeker in de thuiszorg - een tijdrovende zaak. Een medicijndispenser kan deze taak overnemen, en daarmee ook de zelfredzaamheid van cliënten vergroten.
Sector:
Ouderenzorg , Gehandicaptenzorg , Thuiszorg
Voor wie:
Cliënt
Fase:
Borgen en opschalen
Een medicijndispenser is een apparaat dat cliënten helpt hun medicijnen in te nemen. De dispenser bevat een medicatierol die bestaat uit zakjes met de medicatie voor een bepaald tijdstip op de dag. Op het moment dat iemand medicijnen moet innemen, geeft de medicijndispenser ze vrij en geeft daarbij een geluid- en lichtsignaal.
Zodra de cliënt op de OK-knop drukt, komt een zakje medicijnen uit de dispenser dat automatisch wordt opengesneden.
Haalt iemand de medicijnen er niet uit, dan krijgt de mantelzorger, familie of zorgprofessional een melding. Zij kunnen ook op een bijbehorende app of via een portaal (website) kijken welke medicijnen diegene al heeft afgenomen. De apotheek levert de medicatierol. De thuiszorg of mantelzorger vult regelmatig de medicijndispenser bij.
Ministerie van VWS
Een medicijndispenser neemt de medicijnuitreiking over van de zorgmedewerker en geeft de cliënt meer zelfredzaamheid. Het voorkomt dat een cliënt medicijnen vergeet in te nemen, of te vroeg of te laat medicijnen inneemt.
Iedereen met een indicatie voor medicatieaanreiking komt in aanmerking voor de medicijndispenser. Dat zijn bijvoorbeeld mensen met een BEM-3-classificatie (cliënt bestelt medicatie, zorg biedt hulp bij (een deel van) medicatie).
Medicijndispensers zijn bedoeld voor mensen die thuis wonen of in het verpleeghuis, meestal alleenstaand en redelijk stabiel in het nemen van hun medicijnen. Ook mensen die meer ondersteuning nodig hebben wanneer ze hun medicatie nemen, hebben baat bij een dispenser. Bijvoorbeeld:
- Mensen met dementie, die vergeten hun medicatie in te nemen. Mensen met Parkinson, waarbij het tijdstip van inname erg belangrijk is.
- Mensen met reuma, die moeite hebben met het openmaken van een medicijnverpakking.
- In gehandicaptensector worden medicijndispensers sporadisch gebruikt.
- De medicijndispenser is niet geschikt voor cliënten die niet meer kunnen reageren op een herinnering, bijvoorbeeld door gevorderde dementie.
Extramurale zorgmomenten die alleen bestaan uit het geven van medicijnen kunnen worden voorkomen door gebruik te maken van een medicatiedispenser. Hierdoor besparen medewerkers reistijd en de tijd van het zorgmoment zelf. Bij de gecombineerde zorgmomenten levert de inzet van deze zorgtechnologie weinig tijdwinst op. Dat zijn zorgmomenten waarbij naast medicatie geven ook andere zorg wordt verleend.
Intramuraal is vaak de standaardprocedure dat het medicatiebeheer wordt overgenomen van de cliënt bij opname. In de praktijk betekent de medicijnuitreiking aan deze cliënt ook wordt meegenomen in de medicatierondes. Gebleken is dat de medicijndispenser goed is toe te passen bij een deel van de intramurale cliënten, zeker als zij hier al aan gewend zijn. Dit levert tijdsbesparing op.
| Zachte kosten | Zachte baten |
|
|
| Harde kosten | Harde baten |
|
|
I = intramuraal
E= extramuraal
- Wmo: niet van toepassing
- Zvw: prestatie thuiszorgtechnologie. Bij vrijwel alle zorgverzekeraars kan 2 uur of 2,5 uur per maand per cliënt extra gedeclareerd worden.
- Wlz: binnen het dagtarief voor intramuraal en Volledig Pakket Thuis. Bij Modulair Pakket Thuis is de prestatie thuiszorgtechnologie van toepassing, het kunnen declareren van extra uren bij het zorgkantoor.
Vanaf 2020 is deze aparte regeling farmaceutische telezorg overgegaan in de prestatie thuiszorgtechnologie. De technologie stond niet meer als zodanig in de regelgeving. Maar alle grote zorgverzekeraars hebben 2 - 2,5 uur extra per maand laten declareren voortgezet. Alleen een paar kleinere zorgverzekeraars wijken af van de NZa-beleidsregels voor de prestatie thuiszorgtechnologie. Zij hebben het maximum aantal te declareren uren van 6,5 uur per maand per cliënt verlaagd naar 2 uur voor alle thuiszorgtechnologie.
Gebruik je een medicijndispenser bij mensen met dementie, dan geldt de Wet zorg en dwang (Wzd) niet direct. Het is namelijk een vorm van zorg op afstand en niet (direct) toezicht op afstand. Lees meer over digitale zorg en Wzd.
Wil je aan de slag met deze technologie? Toolkit voor implementatie medicijndispenser is een praktijkgericht stappenplan om leefpatroonmonitoring te implementeren.
Ontwikkel een heldere visie op medicatieaanreiking binnen de organisatie:
- Besef dat de werking van de medicijndispenser afhankelijk is van een keten, waaronder de voorverpakker, apotheker, het type dispenser, de medicatiezakje en de gebruiker. Dit geldt bij ook bij storingen.
- Wanneer gebruik gemaakt wordt van een medicijndispenser vindt een verandering in het zorgproces plaats. Denk hierbij aan het aanpassen van werkwijzen en protocollen.
- Naast een BEM-3-classificatie is het nodig dat cliënten bijvoorbeeld het signaal kunnen horen en mobiel genoeg zijn om de medicatie te kunnen pakken.
- Een medicijndispenser is geschikt voor tabletten en dus niet voor andere toedieningsvormen zoals injecties, dranken en inhalatiemedicijnen.
Lopend onderzoek
Medicijndispensing wordt op enige schaal structureel in de thuiszorg toegepast. In de intramurale ouderenzorg wordt het inmiddels ook ingezet.
Onderzoek
- Gielissen, M., & van der Poel, A. (2024) De inzet en effecten van automatische medicijndispensers in de gehandicaptenzorg. Overzicht van literatuur. Utrecht/Arnhem: Vilans/Academy Het Dorp.
- WetenWatWerkt (2024), Factsheet Medido Medicijndispenser
- Buimer, H., Hofstede, B., Rinzema, R., van Hoesel, T., Bierhoff, I., Nap, H.H. (2024) Eindrapportage Medicijndispenser intramuraal, Anders Werken in de Zorg West-Brabant, Vilans
- Buimer, H., Hofstede, B., Rinzema, R., van Hoesel, T., Bierhoff, I., Nap, H.H. (2024) Factsheet Medicijndispenser intramuraal, Anders Werken in de Zorg West-Brabant, Vilans
- Kenniscentrum Digitale Zorg. (2024). Hybride aanreiking van medicatie medicijndispenser. Inventarisatie. Toetsing van de zorgtechnologietoepassing en inventarisatie van bestaande informatie, gecombineerd met de verkenning van de ervaringen met het hybride zorgproces
- Vilans (2021) Maatschappelijke Businesscase medicijndispensing uit: onderzoek tijdbesparende zorgtechnologieën in de ouderenzorg, Significant & Vilans in opdracht van het ministerie van VWS,
- Van den Berg, L., Hamdi, A., Nap, H.H. (2020) Verkenning maatschappelijke businesscase medicijndispensing, Vilans
Deel deze pagina via:
